Rolmodellen in gokreclames

Gokreclames zie je nog volop, maar de bekende Nederlanders (rolmodellen) lijken verdwenen te zijn.

Online gokken is in Nederland op het moment van schrijven al weer ruim een jaar mogelijk. Dit kan ook niemand ontgaan zijn, want de vergunde goksites hebben volop alle mogelijke en toegestane marketingsmethodes toegepast. Met name de fervente televisiekijker stoorde zich mateloos aan de vele gokreclames, maar ook op social media, billboards, enz. werd je overspoeld met "kom bij ons gokken" uitingen. Hiervoor werden dan ook nog eens bekende Nederlanders voor gebruikt, de zogenaamde rolmodellen. "Kom wedden op voetbal!" Een uiting van Wesley Snijder en Andy van der Meijde. Of..."Kom je geluk beproeven in ons online casino", wat je verteld werd door Kim Feenstra en Hans Klok. Niet zonder resultaat ook, want vele Nederlanders deden wat hun "opgedragen" werd. En dat was dan weer prettig voor de overheid, want zij wilden er snel voor zorgen dat Nederlandse gokkers kozen voor legale door de Kansspelautoriteit vergunde aanbieders en niet meer voor de illegale buitenlandse. Desondanks zijn sinds 30 juni 2022 de rolmodellen in gok reclames verdwenen. Daar zal het trouwens niet alleen bij blijven...

Rolmodellen in gokreclames

Online gokken niet stimuleren

Bij online gokken is er sprake van een risico op een gokverslaving en dan met name bij jongvolwassen.

Het is een lastig gebeuren dat online gokken. Nederlanders deden dat altijd al volop, maar voorheen bij al dan niet betrouwbare buitenlandse goksites. Geen controle en bescherming waar nodig, een ongewenste situatie voor de overheid. Dat is veranderd, maar nog niet volledig naar wens. Met name het parlement blijft kritisch op de nieuwe situatie. Logisch ook wel, want het is enerzijds prettig als spelers kiezen voor vergunde gok websites. Anderzijds wordt het gokken met name voor jongvolwassen spelers wel heel erg aantrekkelijk gemaakt. Met de inzet van rolmodellen kan je gokken toch niet zien als iets risicovol? En wat te denken van minderjarigen die absoluut niet hun geluk mogen beproeven, maar wel met vele gokreclames worden geconfronteerd. Gaan zij nu eerder op zoek naar het illegale aanbod? Zullen zij eerder gaan spelen als ze 18 jaar geworden zijn?

Natuurlijk waren er in het begin van het legale Nederlandse online kansspelen periode wel regels verbonden aan gokreclames, maar vooral op het vlak vak van uitzendtijden e.d. Het was in ieder geval naar de smaak van velen "te veel". Je zal dan ook gaan merken dat de regels omtrent gokreclames de komende jaren meer aan regels zal worden verbonden. De eerste en gelijk een opvallende stap was het verbieden van rolmodellen. Maar hoe definieer je "rolmodel". Nou volgens de Kansspelautoriteit zo:

"Het gaat dan om álle personen die enige vorm van publieke bekendheid genieten, zoals (oud-)profvoetballers, influencers en modellen."

Opvallend is wel dat er een uitzondering wordt gemaakt voor zowel de Staatsloterij en de Lotto. Zij bieden dan wel kansspelen aan waarbij het risico op onverantwoord speelgedrag klein te noemen is.

Inmiddels is het verbod al een tijd van kracht. De Kansspelautoriteit heeft dan ook niet allen de vergunde kansspelen aanbieders ruim van te voren op de hoogte gebracht. Ook een aantal geselecteerde marketing- en influencerbureaus en brancheverenigingen zijn geïnformeerd, omdat zij belangrijke schakels zijn in de reclamesector. Voor zover nu bekend wordt het verbod goed nageleefd. Vooralsnog moest de toezichthouder slechts 2x ingrijpen en wel bij een reclame op televisie waar de stem te horen was van een bekende Nederlander en bij de ander was de stem in een podcast te horen.

Het vervangen van rolmodellen

Natuurlijk werd er op zoek gegaan naar een alternatief voor de rolmodellen.

De afbeelding onderstaand geeft het alternatief van Betcity mooi aan. Eerst was het Wesley en Andy en nu zijn het 3 "willekeurige" mannen met de namen Randy, Lesley en Japie. Zogenaamde reclame acteurs, maar wel heel duidelijk geïnspireerd op Andy, Wesley en Sjakie. De boodschap is daarnaast ook niet echt veranderd (en waarom zouden ze?). Desondanks kan je dit wel zien als het opzoeken van de grenzen binnen de wetgeving. Vergunde kansspelen aanbieders krijgen straks naar alle waarschijnlijkheid te maken met een totaal verbod op ongerichte gok reclames. Het lijkt er op dat zij zo snel al zij kunnen een spelersbestand willen opbouwen. Nieuwe komende vergunde aanbieders krijgen daar vast meer moeite mee...

Wij zijn van mening dat het niet veel uitmaakt of een bekende oud profvoetballer een boodschap over wil brengen, of een reclame acteur. Een Andy die met een big smile de boodschap brengt "Speel slimmer met onze wedtips" of een Randy die het zelfde zegt. Op den duur wordt de betreffende Randy vanzelf een bekende persoonlijkheid waar velen zich mee kunnen identificeren. O.k. niet elke acteur heeft de zelfde kwaliteiten als de welbekende oud AH supermarktmanager. De marketingbureaus kennen als geen ander de manieren om een boodschap over te brengen.

Rolmodellen in gokreclames vervangen

Totaal verbod op ongerichte gokreclames

Het verbod op rolmoddellen als eerste grote stap naar een totaal verbod van ongerichte gokreclames.

Zoals eerder aangegeven waren er vanaf de start al regels voor gokreclames. Deze gelden voor alle gokbedrijven in Nederland. Kort samen gevat komt het op het volgende neer qua regels:

  • Het moet duidelijk zijn, ook over de prijs, wat er te winnen valt en vanaf welke leeftijd er deelgenomen mag worden
  • Er mag niet worden aangemoedigd om te vaak en te veel te spelen
  • Dingen mooier voorstellen mag niet, bijvoorbeeld het idee geven dat er zeker een prijs gewonnen kan worden
  • Het mag niet opdringerig zijn en het mag niet gericht zijn op kwetsbare groepen
  • Het mag niet overhalen tot het nemen van snelle besluiten, bijvoorbeeld middels teksten als: alleen vandaag, voor snelle beslissers, nog maar 1 uur geldig, enz.
  • Gokken mag niet worden voorgesteld als oplossing voor financiële of persoonlijke problemen
  • Gokken mag niet als levensstijl worden aangeprezen
  • Er mag niet worden uitgedragen dat het niet erg is als je veel gokt

De regels waaraan gokbedrijven zich moeten houden qua reclame maken is wat ons betreft helder en logisch. De uitbreiding w.b.t het verbod om rolmodellen te gebruiken is naar onze mening wat onnodig, maar het komende totaalverbod op ongerichte gokreclames kan wel heel erg ver gaan...

Het zou eigenlijk 1 januari 2023 ingaan, maar het is nu uitgesteld tot eind maart 2023, maar wat wordt er bedoeld met "ongerichte gokreclames"? Simpel gezegd betekend het dat bijvoorbeeld de legale online casino's helemaal geen reclame meer mogen maken via TV, radio, en in punblieke binnen- en buitenruimtes. Je bereikt zodoende immers ook de kwetsbare groepen zoals jongeren. Reclame is dan wel een middel om mensen naar het legale aanbod te leiden, maar het belang van verslavingspreventie weeg zwaarder.

Het kan nog drastischer allemaal, want er komen nog meer veranderingen op een later moment. Het is de bedoeling dat vanaf 1 januari 2024 het verboden wordt voor gokbedrijven om evenementen en programma's te sponsoren. Weer een jaar later wordt het sponsoren van sportclubs en sportlocaties ook verboden. Het shirtsponsoring zal dus verdwijnen.

Naar onze mening gaat het te ver allemaal. Kwetsbare groepen beschermen is helemaal goed en daarvoor zijn al veel regels waaraan online casino's moeten voldoen. Het is net zoiets als roken en alcohol. Roken is ongezond en je wil niet dat minderjarigen hieraan beginnen en het liefst moeten rokers stoppen. Dus vele maatregelen die al dan niet effect hebben, maar roken zal de komende tientallen jaren zeker niet totaal uitgebannen zijn. Alcohol is weer een ander verhaal. Minderjarigen mogen het niet kopen, maar komen er zeker mee in aanraking. In een supermarkt is een schap vol bier, wijn e.a. alcoholische dranken. Alcohol reclames zijn er ook volop. Maar ja... met mate drinken is niks mis mee toch? En dat is met gokken toch ook zo? Ga het uit het straatbeeld laten verdwijnen (totaalverbod gokreclames), maar het gokken zal hierdoor niet minder worden. En wat te denken van nieuwe spelers, gaan die dan eerder bij niet legale aanbieders gokken?

Natuurlijk is er ook nog zoiets als "gerichte gokreclames". Maar hoe zal dat worden gedefinieerd? Iemand die in Google zoekt op "gokkasten" en een gesponsorde link te zien krijgt die doorverwijst naar een online casino, is toch behoorlijk gericht. Of mag Google de ad alleen tonen aan personen van 24 jaar of ouder? En wat te denken van websites als deze? Enkel personen die gericht zoeken zullen onze site bereiken en dat is dan toch weer gericht. Wordt onze site verplicht om minderjarigen te weren en zo ja...hoe? Al met al is er nog veel onduidelijk.